Ga naar artikel

pH (zuurgraad)

Bron: brouw-bier.nl - Alles wat de amateur bierbrouwer of bierliefhebber moet weten over het brouwen van bier bierliefhebber moet weten over het brouwen van bier Er zijn verschillende manieren om de zuurgraad van een vloeistof te meten.

pH-papier

pH strookjes Er zijn kleurstoffen (pH-indicatoren) die verkleuren als ze een H+-ion opnemen of afstaan. Deze verkleuring vindt dan plaats bij een bepaalde pH. Als er verschillende kleurstoffen worden gebruikt, dan kan ruwweg de pH gemeten worden in een oplossing of op papier (pH-papier). In de keuken is de verkleuring ook bekend van rode kool. De sap hiervan kleurt blauw in (het basische) afwaswater. Daarom wordt vaak in recepten met rode kool wat (zure) appel, citroen en/of azijn toegevoegd om te voorkomen dat het verkleurt.

Voor thuis is het gebruik van het pH-papier voldoende. Dit papier bevat één of meerdere indicatoren. Door het strookje even in de vloeistof te houden, zal deze verkleuren. Door de kleur van het strookje te vergelijken met de kleuren op de verpakking van het pH-papier, krijg je de zuurgraad van de vloeistof.

Er zijn verschillende typen pH-papier te koop, met 1 soort papier (zoals op de afbeelding rechtsboven) of meerdere papieren vlakjes (nauwkeuriger, zie afbeelding links).

Let bij de aanschaf van dit papier op, dat het geschikt is voor de pH waarin je werkt bij bierbrouwen. De pH van het maisch, dient bijvoorbeeld altijd in de buurt van 5,0 t/m 5,5 te zitten. Het pH-papier moet dus minimaal dit bereik hebben. Natuurlijk moet het pH-papier niet een bereik hebben van 0 tot 10, want dit is weer te onnauwkeurig voor onze doeleinden.
De pH van een oplossing kan op verschillende manieren worden gemeten.

pH-meter

pH-meterEr zijn elektrochemische reacties waarbij H+-ionen betrokken zijn en voor zulke reacties varieert de elektrische spanning als functie van de pH. Men kan de pH meten met een pH-meter door de spanning van de elektrochemische reactie onder gecontroleerde omstandigheden te meten.

Titratie

Door middel van titreren met behulp van een sterke base (vaak natronloog). Hierbij wordt de base bij het te onderzoeken zuur gedruppeld totdat de verkregen oplossing vrijwel geen H3O+-ionen meer bevat. Om dit zichtbaar te maken wordt een pH-indicator gebruikt met een omslagpunt nabij de 7.